Zdrowe żywienie dzieci i młodzieży

 

W ramach zebrania wywiadowczego 2 grudnia 2015 roku w naszej szkole pani doktor Ewa Cierniak- Lambert wygłosiła prelekcję na temat zdrowego żywienia dzieci i młodzieży. W swoim wystąpieniu doktor stwierdziła, że rodzice popełniają w tym względzie wiele błędów, a najczęstsze to:

- mało urozmaicone posiłki,

- nieregularne pory spożywania posiłków,

- zbyt mała ilość owoców i warzyw w codziennej diecie dzieci,

- nadmiar soli i tłuszczów zwierzęcych w posiłkach,

- brak przygotowanych w domu II śniadań , zamiast tego dzieci otrzymują pieniądze na zasadzie „ kup sobie coś do jedzenia”,

- tolerowanie  systematycznego spożywania batonów, chipsów, picia napojów słodzonych,

- przyzwalanie na picie napojów energetyzujących.

Dawajmy dobry przykład

Niezwykle istotna jest wiedza na temat zasad racjonalnego żywienia, komponowania i regularności posiłków jaką do tej pory zdobyło dziecko, ponieważ idąc do szkoły to ono decyduje o tym, co spożyje przebywając w niej. Dieta dzieci w wieku szkolnym powinna odpowiadać zasadom piramidy zdrowego żywienia. Bardzo ważna jest aktywność fizyczna. Najlepszym sposobem jest wspólne aktywne spędzanie wolnego czasu oraz uprawienie sportu. W tym okresie kształtują się nawyki żywieniowe, zatem jeśli pojawią się błędy, mogą się  one utrwalić. Głównie wśród dziewcząt w wieku szkolnym rośnie zainteresowanie  dietami odchudzającymi i niekonwencjonalnymi, dlatego rodzice powinni zwracać uwagę czy ich dziecko zjada wspólnie z nimi posiłki, czy wybiera określone produkty.

Śniadanie – czy  konieczne?

Rola rodziców polega na zapewnieniu dziecku spożycia śniadania w domu. Śniadanie musi być zjedzone przed wyjściem z domu, ponieważ umożliwia prawidłowe funkcjonowanie mózgu i skupienie uwagi podczas zajęć szkolnych. Niezjedzenie śniadania może spowodować obniżenie poziomu cukru we krwi, co z kolei powoduje ospałość, problemy z koncentracją i złe samopoczucie. Śniadanie powinno zawierać węglowodany złożone (płatki zbożowe, pieczywo), pełnowartościowe białko (mleko, mleczne napoje fermentowane, mięso, jaja), składniki mineralne i witaminy.

Drugie  śniadanie – co przygotować?

Rodzice także muszą zadbać o drugie śniadanie, które będzie spożyte w szkole. Warto przygotować dla dziecka:

  • kanapkę z pieczywa pełnoziarnistego z dodatkiem wędliny, sera i z warzywami,
  • owoc,
  • mleczny napój fermentowany,
  • wodę/ herbatę.

Doktor podkreśliła, że błędy w żywieniu dziecka mogą mieć poważne konsekwencje w jego dorosłym życiu. Takie choroby jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca oraz niektóre choroby nowotworowe to często skutki błędów żywieniowych z dzieciństwa. Ważnym zadaniem rodziców jest też kontrola wagi ciała swoich „pociech”. Dobrym wskaźnikiem , który warto zastosować jest współczynnik masy ciała(BMI). Otyłość to problem społeczny wielu społeczeństw, a w wielu przypadkach nie wystarcza dieta „cud” , lecz pomoc lekarza i dietetyka.

Pani doktor omówiła też zagrożenia związane z piciem napojów energetyzujących. Napoje energetyczne to drinki, które składają się z dużej ilości cukru, przez co podnoszą poziom glukozy we krwi. Innymi ważnymi składnikami tych napojów są m.in. tauryna i kofeina, które działają pobudzająco na organizm. Napoje energetyzujące są przeznaczone dla osób wykonujących krótkotrwały wzmożony wysiłek fizyczny i umysłowy – sportowców, studentów. Jaki jest wpływ napojów energetycznych na zdrowie? Po pierwsze, nie można ich podawać osobom poniżej 16 roku życia, diabetykom, kobietom w ciąży i chorym na fenyloketonurię. Po drugie, łączenie ich z alkoholem może wywoływać złudne uczucie trzeźwości. Powoduje to nadmierne spożywanie alkoholu, które może prowadzić do niewydolności serca, przytłumienia ośrodkowego układu nerwowego, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci. „Oberwało się” też chipsom. Zawierają duże ilości soli, tłuszczów nasyconych, substancji dodatkowych, takich jak: konserwanty, barwniki aromaty, wzmacniacze smaku i aromatu. Ponadto są bardzo wysokoenergetyczną przekąską (100 g chipsów paprykowych to ponad 500 kcal), która nie ma żadnej wartości odżywczej. Największym zagrożeniem, które kryje się w paczce pokrojonych i poddanych procesom smażenia w głębokim tłuszczu ziemniaków, jest akryloamid. Jest to związek organiczny, który powstaje podczas długotrwałego smażenia, zwłaszcza smażenia w głębokim tłuszczu lub podczas pieczenia produktów spożywczych. Jest on związkiem, który może przyczyniać się do powstawania nowotworów oraz może wykazywać działanie neurotoksyczne. Jeśli zerkniemy na skład chipsów na opakowaniu, prócz ziemniaków lub skrobi ziemniaczanej i soli zobaczymy wysoką zawartość oleju (często około 35 proc). Jednak nie jest to tłuszcz wysokiej jakości. Zwykle jest to najtańszy olej utwardzony. Producenci słonych przekąsek chętnie go stosują, ponieważ na tym oleju można smażyć wielokrotnie. Jest trwały, tani i łatwy w przechowaniu. Niestety na tym kończy się lista zalet. Naukowcy ostrzegają, że utwardzany tłuszcz roślinny jest wyjątkowo niebezpieczny. Jego nadmiar podwyższa cholesterol LDL i poziom trójglicerydów we krwi. Przyczynia się to m.in. do rozwoju miażdżycy oraz cukrzycy.

Mam nadzieję , że rodzice nie tylko wysłuchali prelekcji, ale także wprowadzą porady w życie dla zdrowia i pomyślności swoich milusińskich.

 Wysłuchał i opracował:

                                                                                                                  Bogdan Toboła